De echte Italiaanse kruiden groeien het liefst in de zon en smaken magnifico in en bij tal van gerechten
Echte Italiaanse kruiden (erba aromatica) haal je niet bij de droghiere (kruidenier), maar uit je eigen giardino (tuin). Dan zijn ze pas echt vers (fresco), zoals dat bij Italiaanse gerechten hoort. Het woord ‘kruid’ is heel apart. Eigenlijk betekent het ‘kruidachtige plant’, dus een plant die geen houtige stam of stengels vormt, maar er zijn genoeg keukenkruiden die wel houtige takken vormen, tijm bijvoorbeeld en laurier, lavendel en hyssop. Die uitbreiding van het begrip ‘kruid’ zit in dat ‘keukenkruiden’. Daar betekent het ineens: planten die in de keuken worden gebruikt om het eten te kruiden (meer smaak te geven). Maar daar blijft het niet bij. Bijna alle keukenkruiden hebben ook een medicinaal effect. Ze maken je eten dus niet alleen lekkerder, maar ook gezonder. En ook dan geldt: hoe verser des te gezonder! Kweek ze dus zelf. GroenRijk heeft deze week vijf speciale soorten voor je in de aanbieding: prachtige gezonde planten, gekweekt in forse potten met een doorsnee van 14 cm. Daar kun je al meteen van oogsten. Het gaat om de volgende soorten: rozemarijn (Rosmarinus officinalis), tijm (Thymus vulgaris ‘Compactus’), salie (Salvia officinalis), Marokkaanse munt (Mentha spicata ‘Maroccan’) en winterbonenkruid (Satureja montana). Het zijn allemaal heestertjes, dus meerjarige, overblijvende planten. In flinke potten gekweekt (doorsnee 14 cm). Daar heb je heel lang plezier van!
De vijf keukenkruiden die speciaal deze week bij GroenRijk in het zonnetje staan
Rozemarijn (Italiaans: Rosmarino) (Rosmarinus officinalis)
Het zachte, grijsgroene blad van deze kruidenplant vertelt je al dat hij van zon en heerlijk warme, droge zomers houdt. Het struikje groeit zowel in de hoogte als de breedte. Op den duur worden ze in Italië in de volle grond wel een meter hoog. En waarom zou dat bij jou niet kunnen? Zet hem (na half mei) buiten op een zonnige plek en laat hem binnen op een koele, lichte plaats overwinteren. Rozemarijn vraagt wat kalk in de grond. Regelmatig water geven. Gebruik de stengels en blaadjes om mee te kruiden. Heerlijk geurende, meestal heel lichtblauwe tot lichtroze bloempjes in mei-juni waar bijen graag op afkomen. Van bloeiende topjes kun je thee trekken. Lekker met wat honing erin! Dit kruid bevordert de spijsvertering. Heel gezond (ultimo sano!).
Tijm (Italiaans: Timo) (Thymus vulgaris ‘Compactus’)
Dit is een compact groeiende vorm van de sterkst geurende en smakende tijmsoort. Houdt van kalk in de grond en volle zon. Om de twee jaar in nieuwe grond planten. Dit kruid kent iedereen. Jonge scheuttopjes worden in soepen, sauzen en in vlees- en visgerechten toegepast. Door het koken (ook door verhitten op de barbecue) wordt de smaak sterker. Wel de takjes verwijderen voor je het gerecht serveert. Ook lekker in kruidenthee. Deze tijm bloeit in juni-juli met lilakleurige bloempjes. Een geweldige bijenplant. Goed winterhard (duro).
Salie (Italiaans: Salvia) (Salvia officinalis)
Opnieuw een gewild keukenkruid dat van enigszins kalkhoudende grond houdt. Deze planten zijn behoorlijk winterhard. Geen probleem dus om ze in de volle grond van je tuin te planten. Je moet ze wel ieder voorjaar flink insnoeien om lekker zacht, goed geurend blad te krijgen en te houden. Doe je dat niet, dan wordt de smaak van het blad minder. Salie is heel lekker in tal van gerechten. Je kunt de blaadjes meekoken of meebakken. Italiaanser eten dan pasta met ‘burro e salvia’ (boter en salie) kan bijna niet. Deze salie helpt goed tegen vermoeidheid. Het werkt ook rustgevend en (naar men zegt) zijn er nog veel meer heilzame, vaak al sinds lange tijd bekende heilzame effecten. De naam Salvia komt van het Latijnse ‘salvere’ wat ‘genezen’ betekent. De bloei valt in mei-juni-juli (lilablauwe bloemen). Mooi en lekker (bello e gustoso).
Marokkaanse munt (Italiaans: Menta di Marocco) (Mentha spicata ‘Maroccan’)
Deze munt is lekker in zowel zoete als hartige gerechten. In groenten en fruitsalades, bij lamsvlees, ijs, bij wortelen en erwten, soepen, sauzen, drankjes, thee enz. enz. Dit is de muntsoort waarmee de frisse Mojito-cocktails (met witte rum en limoen) worden gemaakt. En de heerlijk frisse smaak van de blaadjes blijft het hele jaar door geweldig. Ook de stengels, bloemknoppen en bloemen zijn goed te gebruiken. Dat is lang niet bij alle muntsoorten het geval. De kleur van de blaadjes is heldergroen, de bloemen zijn groenwit. De plant kan tot 50 cm hoog worden. Hij staat graag zonnig, maar verdraagt ook lichte schaduw. Regelmatig water en zo nu en dan plantenvoeding geven. Flink terugsnoeien kan. Voldoende winterhard. Verrukkelijk (delizioso)!
Winterbonenkruid (Italiaans: Santoreggia) (Satureja montana)
Winterbonenkruid wordt ook wel bergbonenkruid genoemd. Dit overblijvende, wit bloeiende bonenkruid (er is ook een eenjarige soort: Satureja hortensis) houdt net als de andere hier genoemde kruidensoorten van kalkhoudende grond en een zonnige plek buiten. Winterbonenkruid is redelijk winterhard, maar tijdens felle vorst is een beschermend dek aan te raden (als de plant in een potje groeit, kun je hem dan ook binnen zetten). Je kunt er ook ’s winters van oogsten (bijv. lekker bij tuinbonen). Je kunt bonenkruid met groenten meekoken. De smaak wordt door koken niet minder. Op gekookte vis wordt vaak fijngehakt bonenkruid gestrooid. Bonenkruid kan peper en zout vervangen. Lekker bij kaas, in salades (met mate) of meekoken met peulvruchten. Een extract van de blaadjes reinigt vet haar (ook prima in bad). Stevige smaak (pungente).
TIP 1
Kruidenplanten houden niet van ‘natte voeten’. Geef pas water als de grond wat droger aanvoelt. Kun je met je vinger voelen…
TIP 2
GroenRijk heeft voor jouw gezondheid en die van jouw groenten en kruiden natuurlijk biologische meststoffen in voorraad, bijv. ‘Groente en Kruiden’ van DCM.
In kort bestek
Rozemarijn, tijm, salie, Marokkaanse munt en bonenkruid: vijf topkruiden voor de bereiding van heerlijke gerechten en verrukkelijke drankjes. Tover de sublieme smaak van het zonnige zuiden in wat je klaar maakt. Verser dan uit je eigen tuin, van je terras of balkon kan niet. En supergezond! Kweek deze planten in pot, bak of volle grond. Kan allemaal! De meeste zijn redelijk winterhard. Oogst wat je nodig hebt wanneer je maar wilt. GroenRijk heeft ze nu voor je klaar staan!
Kijk voor meer informatie op groenrijk.nl
